آموزش ثلث
آموزش خط ثلث
احسان پور نعمان
آموزش خط ثلث از پایه تا پیشرفته با آموزش اساتید برجسته
از دیرباز، داشتن خط خوش و خوانا برای افراد مختلف، مزیت محسوب می‌شد و افرادی که خط خوشی داشتند، همواره در مدرسه، محل کار و خانواده، تحسین می‌شدند. این قاعده، امروز هم برقرار است و افراد خوش‌خط عموماً از سوی اطرافیان خود تحسین می‌شوند. یکی از روش‌ها برای خوش‌خط شدن در آموزش خوشنویسی، آموزش خط ثلث است. با یادگیری این رسم الخط می‌توانید خوشنویسی را به صورت حرفه‌ای‌تر و تخصصی‌تر دنبال کنید و نزد اساتید برجسته، تمرین و رفع اشکال کنید. مزایای مختلف آموزش خط ثلث باعث شده است که افراد مختلف و خوشنویسان به یادگیری این خط علاقه‌مند شوند.
خط ثلث چیست؟ آشنایی با این رسم الخط محبوب و ریشه‌دار
پیش از آن‌که بخواهیم تعریفی برای خط ثلث ارائه دهیم، بهتر است با مفهوم «رسم الخط» آشنا شویم. رسم‌الخط، یک سری قواعد و اصول است که شیوه نوشتن حروف و کلمات را در یک خط خاص مشخص می‌کند. خط ثلث هم قواعد و اصولی دارد که باید در هنگام نوشتن حروف مختلف رعایت کرد. مواردی مثل تناسبات حروف، ضخامت خطوط، زاویه‌ها، فواصل بین حروف و حرکات قلم، چند مورد از اصول و قوانین خط ثلث است.
خطاطان و خوشنویسان، خط ثلث را مادر خطوط یا «ام‌الخطوط» می‌دانند و بار مذهبی بالایی برای آن در نظر می‌گیرند؛ به همین دلیل است که کتیبه‌ها و دیوارنوشته‌های مساجد و اماکن مذهبی، با خط ثلث نوشته شده است. ابداع این خط را به ابوعلی بن مقله بیضاوی شیرازی (معروف به ابن مقله)، وزیر خلافت عباسی نسبت می‌دهند. پژوهشگران معتقدند که این خط در قرن سوم ابداع شد و سپس شخصی به نام «ابن بواب»، انواع ظرافت را به این خط افزود تا زیباتر و چشم‌نوازتر شود. برخی دلیل نامگذاری خط ثلث به این نام را اندازه مساحت قلم ثلث که یک سوم قلم طومار است، عنوان کرده‌اند.
مهم‌ترین ویژگی‌های خط ثلث
خط ثلث ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارد. در ادامه به چند مورد از مهم‌ترین ویژگی‌های این رسم الخط اشاره خواهیم کرد. معمولاً هنگام بررسی الفبای خط ثلث، این ویژگی‌ها بیشتر خودشان را نشان می‌دهند:
· الفبای کشیده و بلند
· دوایر نسبتاً کم عمق و باز
· تو در تو نوشته شدن (همین تو در تو نوشتن حروف و سوار شدن حروف بر یکدیگر باعث شده است که از خوانایی آن‌ها کم شود.)
· در خط ثلث از خطوط صاف و مستقیم استفاده می‌شود و به‌ندرت شاهد استفاده از خطوط منحنی در این خط هستیم. این ویژگی به خط ثلث، ظاهری هندسی و تزیینی می‌بخشد. این ویژگی خط ثلث، درست برعکس خط نسخ است. هنگام بررسی مفردات خط نسخ به‌خوبی می‌بینیم که در این رسم الخط، حروف شکل منحنی و طبیعی‌تری دارند.
· مهم‌ترین کاربرد خط ثلث، در کتیبه‌نویسی است. البته ما آموزش خط ثلث شعر هم داریم؛ ولی به خاطر بار معنوی و مذهبی نیرومند خط ثلث، معمولاً از این خط برای نوشتن آیات قرآن و دعاها استفاده می‌شود.
· آهنگ و موسیقی خاصی در خط ثلث فارسی و عربی وجود دارد که در هنگام تکرار ضربه‌های عمومی و بلند حروف در این خط ایجاد می‌شود. این موسیقی، قدرت، شکوه و عظمت را به مخاطب القا می‌کند.
مزایای آموزش خط ثلث
آموزش خط ثلث برای علاقه‌مندان به خوشنویسی مزایای مختلف و متنوعی دارد. در ادامه به چند مورد از این مزایا و محاسن اشاره خواهیم کرد:
1. یادگیری یک رسم‌الخط جدید و جذاب و لذت بردن از هنر
آموزش خط ثلث یا هر رسم‌الخط دیگری به ما این فرصت را می‌دهد که قدرت و مهارت خود را در هنر خوشنویسی افزایش دهیم. انسان‌ها وقتی هنرهای مختلفی یاد بگیرند، می‌توانند در مواقعی که حوصله‌شان سر می‌رود، خودشان را با آن هنر سرگرم کنند. به عنوان مثال اگر شما شیوه نوشتن خط ثلث را یاد بگیرید، می‌توانید مواقعی که ملال به سراغتان آمد، گوشه‌ای بنشینید و از نوشتن متن به خط ثلث لذت ببرید. یادگیری هنرهای جدید، همیشه به انسان‌ها کمک می‌کند که از زندگی خود بیش از پیش لذت ببرند.
2. تقویت انگشتان و دست‌ها با یادگیری مهارت‌های حرکتی ظریف
آموزش خط ثلث با خودکار یا قلم، به شما این امکان را می‌دهد که انگشتان و عضلات دست خود را تقویت کنید و بتوانید مهارت‌های حرکتی ظریف را بیش از پیش یاد بگیرید. یادگیری این مهارت‌ها به شما کمک می‌کند که سایر هنرها مثل نقاشی یا موسیقی را هم خیلی بهتر و دقیق‌تر فرابگیرید. مهارت‌های حرکتی ظریف، پایه و اساس هنرهای مختلفی است که با دست انجام می‌شوند.
3. تقویت تمرکز و دستیابی به آرامش بیشتر
وقتی انسان، هنرهای مختلف از جمله هنر خوشنویسی را با دقت انجام می‌دهد، به افزایش تمرکز خود کمک می‌کند و همین تمرکز، قدرت انسان را در بسیاری از بخش‌های زندگی بیشتر می‌کند. اصلاً تمرین هنر خوشنویسی در نوع خودش، مراقبه است و همین مدیتیشن یا مراقبه به انسان کمک می‌کند که به آرامش بیشتری دست پیدا کند. آرامشی که در سراسر وجود هنرمندان حرفه‌ای خوشنویسی موج می‌زند، ریشه در هنرشان و تمرین مداوم این هنر دارد.
4. امکان کسب درآمد از طریق یادگیری و آموزش خط ثلث و روش‌های دیگر
یکی دیگر از مزایای آموزش خط ثلث این است که از طریق آن می‌توانید درآمد خودتان را افزایش دهید. در صورتی که بتوانید این رسم‌الخط را تمرین کنید، به مرحله استادی این خط برسید و مدارک لازم را هم بگیرید، می‌توانید در مدارس و مراکز آموزشی مختلف به تدریس خط ثلث بپردازید و از این راه، درآمد خوبی کسب کنید.
روش‌های دیگری هم برای کسب درآمد از خط ثلث وجود دارد. به عنوان مثال می‌توانید در زمینه کتیبه‌نویسی یا طراحی کار کنید یا متن‌های را روی کاغذ به خط ثلث برای افراد بنویسید و از این راه، به درآمد برسید. در صورتی که تمایل دارید از طریق خوشنویسی به درآمدهای عالی برسید، بهتر است چند رسم‌الخط را به صورت حرفه‌ای و تخصصی فرابگیرید تا بتوانید سفارش‌های مختلفی را به انجام برسانید.
5. رسیدن به اعتماد به نفس بیشتر
بعضی از افراد وقتی مهارت جدیدی را یاد می‌گیرند، اعتماد به نفس و عزت نفس بیشتری را در زندگی خود احساس می‌کنند. در صورتی که شما هم جزو این دسته از افراد هستید، احتمالاً آموزش خط ثلث کمکتان می‌کند که اعتماد به نفستان در زندگی بیشتر و خطتان زیباتر و جذاب‌تر شود.
آشنایی با روش‌های مختلف آموزش خط ثلث
روش‌های مختلفی برای یادگیری و آموزش خط ثلث وجود دارد. در ادامه این مقاله می‌کوشیم با چند مورد از متداول‌ترین روش‌های یادگیری خط ثلث آشنا شویم:
1. آموزش خط ثلث از طریق مطالعه کتاب‌های آموزشی
بدون شک، مطالعه کتاب آموزش خط ثلث یکی از راه‌های مناسب و تأثیرگذار برای یادگیری خط ثلث است. در این روش کافی است یکی از کتاب‌های مناسب برای آموزش این خط را بخرید، شیوه نوشتن را از روی کتاب یاد بگیرید و سپس به صورت مدام تمرین کنید تا در نوشتن خط ثلث به مهارت کافی برسید. یکی از کتاب‌های شناخته‌شده در این زمینه، کتاب آموزش خط ثلث اثر محمد تعریفی است. قاعدتاً کتاب‌های دیگری هم در این زمینه وجود دارد که با پرسش از اساتید می‌توانید آن‌ها را تهیه و مطالعه کنید.
2. آموزش خط ثلث با شرکت در کلاس‌های آموزش حضوری
یکی دیگر از روش‌های متداول برای آموزش خط ثلث، شرکت در دوره‌های آموزشی و کلاس‌های آموزشی حضوری است. این کلاس‌ها معمولاً بسیار تأثیرگذار و کارآمد هستند و مهارت افراد در نوشتن به خط ثلث را به میزان چشمگیری افزایش می‌دهند.
نکته‌ای که باید قبل از ثبت نام در کلاس‌های حضوری مد نظر داشته باشید، این است که نزد اساتید برجسته آموزش ببینید؛ چون آموزش خط ثلث توسط اساتید برجسته به شما کمک می‌کند که این خط را خیلی حرفه‌ای‌تر و تخصصی‌تر فرابگیرید و آن را ماهرانه‌تر بنویسید.
نکته دیگر در زمینه آموزش خط ثلث به صورت حضوری، ثبت نام در مراکز آموزشی معتبر است. با این کار می‌توانید پس از اتمام دوره، یک مدرک پایان دوره، معتبر دریافت کنید و در صورت رسیدن به مرحله استادی، این مدرک را به مراکز آموزشی ارائه دهید و در آن مراکز، تدریس کنید.
3. شرکت در دوره‌های آموزش آنلاین خط ثلث
یکی از روش‌های نوین و حرفه‌ای برای آموزش خط ثلث، شرکت در کلاس‌های آموزشی آنلاین و غیرحضوری است. این کلاس‌ها هیچ محدودیت زمانی و مکانی ندارد و افراد هر موقع که تمایل داشته باشند، می‌توانند ویدیوهای دوره را تماشا کنند و نوشتن را یاد بگیرند.
در صورتی که شما هم به دوره‌های آنلاین علاقه دارید، سعی کنید در دوره‌های آموزش خط ثلث توسط اساتید بزرگ شرکت کنید تا بتوانید این خط را خیلی بهتر یاد بگیرید. همچنین سعی کنید حتماً تمرین‌های خودتان را برای استاد دوره ارسال کنید تا بررسی‌های لازم انجام و اشکالاتتان مشخص شود.
آموزش خط ثلث با مکتب‌خونه
خط ثلث و خط کوفی، مهم‌ترین خطوط خوشنویسی اسلامی هستند و بعد از قرن‌ها، محبوبیت فراوانی دارند. خط ثلث، یکی از خطوط پرطرفدار نزد خوشنویسان است و هنردوستان بسیاری به یادگیری این رسم‌الخط علاقه‌مند هستند. در صورت آموزش خط ثلث می‌توانید آیات قرآن و ادعیه را به‌زیبایی بنویسید. همچنین می‌توانید از این خط برای خوشنویسی و طراحی نیز استفاده کنید. روش‌های مختلفی برای یادگیری این خط وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به روش آنلاین و غیرحضوری اشاره کرد.
در این روش می‌توانید در هر زمان و مکانی که خواستید، ویدیوهای آموزشی را ببینید، تمرین‌های خود را انجام دهید و برای استاد دوره ارسال کنید. استاد دوره هم بعد از بررسی تمرین‌ها به شما بازخورد می‌دهد. تنها نکته‌ای که برای انتخاب دوره آموزش آنلاین باید مد نظر داشته باشید، ثبت نام در یک پلتفرم آموزشی معتبر و حرفه‌ای است؛ زیرا معمولاً این پلتفرم‌ها از بهترین اساتید برای برگزاری دوره‌های خود استفاده می‌کنند.
پلتفرم آموزشی مکتب‌خونه، یکی از مراکزی است که دوره‌های آموزش خط ثلث را به صورت آنلاین و غیرحضوری برگزار می‌کند. در صورت تمایل به یادگیری و آموزش این خط، کافی است در دوره‌های آموزش خط ثلث شرکت کنید.