شیمی آلی یا شیمی کربن را باید یکی از مهمترین، دروس رشتههایی مثل مهندسی شیمی و رشته شیمی نامید. کربن به عنوان یکی از اصلیترین عناصری که خود را در مواد متفاوت و به شکلهای مختلف بروز میدهد؛ آنقدر مهم هست تا درسی اختصاصی به عنوان شیمی کربن و ترکیبات آن در دانشگاهها ارائه شود. هم اکنون آموزش شیمی آلی به یکی از مهمترین دغدغههای دانشجویان تبدیل شده است.
کسانی که کنکور فوقلیسانس را پشت سر گذاشتهاند بارها بر اهمیت آموزش شیمی آلی به شکلی مناسب در کسب رتبه دلخواه در ارشد شیمی، تاکید کردهاند. دورههای آموزشی شیمی آلی را باید از جمله مهمترین دورههای آموزشی در بسیاری از رشتههای دانشگاهی دانست. اگر به دنبال دورههایی با کیفیت در حوزه آموزش شیمی آلی ۱ دانشگاه، آموزش شیمی آلی ۲، شیمی آلی پیشرفته و حتی شیمی فضایی هستید؛ از دورههای مکتب خونه دیدن کنید و مطمئن باشید که دست خالی باز نخواهید گشت.
معمولا در تمام دانشگاههای منابع خاصی برای تدریس این درس معرفی میشود و از همین رو باید گفت که آموزش شیمی آلی مک موری، تقریبا نیازی مشترک میان دانشجویان است. قبل از پرداختن به آموزش شیمی کربن که به بررسی ترکیبات آلی میپردازد؛ اجازه دهید کمی دقیقتر مفهوم شیمی آلی را بررسی نماییم.
شما احتمالا بارها در کتابهای علوم تجربی خود یا در میاحث شیمی کنکور، با مفاهیم شیمی آلی روبرو شدهاید. این موضوع در مورد کنکور تجربیها پررنگتر است و احتمالا بارها و بارها از مواد یا وسایلی استفاده کردهاید که در ساختار آنها کربن به کار رفته است. کربن را باید یکی از مهمترین عناصر جدول تناوبی در زندگی روزمره دانست. واکنش کربن با مواد مختلف، سبب شده است تا شکلهای مختلفی از این ماده در جهان اطراف ما وجود داشته باشد و آموزش شیمی آلی، هدفی جز شناختن این ترکیبات را دنبال نمیکند.
آموزش شیمی و به طور کلی مبانی شیمی بر این هدف بنا شده است که عنصرها و مواد را از نظر ساختاری بررسی کند و بتواند شیوه رفتاری مواد و تاثیر آنها در ترکیب با یکدیگر را توضیح دهید. آموزش شیمی آلی هم، هدفی جز این را دنبال نمیکند اما تنها تفاوت آن این است که دامنه بررسی خود را به کربن و ترکیباتش تقلیل داده است. همین محدوده کوچک شده هم به خودی خود آنقدر بزرگ است که شیمی آلی را به گرایشی خاص تبدیل کرده و افراد زیادی تمام عمر خود را صرف مطالعه آن میکنند.
تا اینجا در مورد ماهیت شیمی آلی بحث کردیم اما سوال بعدی اینجاست که چرا یادگیری و آموزش شیمی آلی مهم است؟
به احتمال زیاد همه ما قبول داریم که پرکاربرد بودن یک چیز یا مفهوم باعث اهمیت آنها خواهد شد. در مورد کربن و شیمی آلی هم داستان اینگونه است. احتمالا شگفت زده خواهید شد اگر بدانید که ترکیبات آلی در بسیاری از صنایع به کار میروند.
برای مثال شیمی آلی در صنایع فراوانی از جمله :
· تولید کاغذ
· تولید رنگ
· تولید جوهر
· تولید پوشاک
· تولید مواد غذایی
· صنایع پتروشیمی
· تولید پلاستیک
· صنایع بسته بندی
· حوزه داروسازی
· حوزه پزشکی
· و ...
کاربرد دارد. در حقیقت امروزه بیش از بیست میلیون ترکیب از کربن شناخته شده است. این بسامد بالا و کاربرد فراوان باعث میشود تا آموزش شیمی آلی و درک رفتار کربن در واکنش با مواد دیگر و تاثیر آن بر خواص هر ماده، اهمیت بسیار زیادی پیدا کند. در حقیقت ما بدون این که بدانیم، بارها و بارها با کربن و ترکیباتش روبرو شدهایم.
جدا از مباحث کاربردی و صنعتی، از لحاظ آکادمیک هم شیمی آلی را باید بنیان و اساس علومی مثل زیستشناسی و پزشکی دانست. حدودا همه موجودات زنده از ترکیبات آلی ساخته شدهاند. اهمیت آموزش شیمی آلی درمباحث تحصیلی مثل کنکور را هم به این موارد اضافه کنید تا اهمیت شناخت و کربن و ترکیباتش، بیش از پیش برای شما مشخص شود.
آموزش شیمی آلی در حقیقت آموزش سرفصلهای این درس است که بر اساس انواع ترکیبات کربن تقسیمبندی شده.
شما با مطالعه هر کتاب آموزش شیمی آلی احتمالا با سرفصلهای زیر روبرو خواهید شد:
· هیدروکربنها: این نوع ترکیبات کربن شامل کربن و هیدروژن هستند و معمولا شکل گازی دارند. این گروه خود به دستههای کوچکتری مثل آلکانها، آلکینها و ... تقسیمبندی میشوند.
· الکلها: الکل هم یکی از ترکیبات کربن است. الکلها در ساختار خود گروه هیدروکسیل یا OH را دارند.
· اترها: این گروه هم از دو گروه کربنی (که به آنها آلکیل میگوییم) که به وسیله اکسیژن به یکدیگر متصل شدهاند؛ ساخته میشوند.
· آمینها: که از ترکیب NH2 با آلکیل ساخته شده است.
· آلکیل هالیدها: آلکیل هالید یا هالو آلکان، در حقیقت از گروههای کربنی و هالوژنها ساخته میشوند.
· آلدهیدها: که از ترکیب گروه کربنی با CHO به دست میآیند.
· استرها
· انولها
· آلکوئیدها
· ایمینها
· گامها
· دی ان ای
· نیتریلها
· آمیدها
· و. غیره
طبیعتا بررسی شیوه واکنش و ویژگیهای تمام این موارد امکانپذیر نخواهد بود و به همین دلیل شما پارهای از این مباحث را در کتاب شیمی آلی ۱ و بخشی را در شیمی آلی ۲، پیشرفته و ... خواهید دید.
نکته جالب در مورد شیمی آلی این است که علاوه بر این که ماده از چه عناصری ساخته شده است؛ باید به بررسی نحوه چینش و آرایش اتمها نیز بپردازد. این چینش و آرایش روی خواص و رفتار ماده تاثیر میگذارند و از این جهت دارای اهمیت هستند. به همین دلیل شیمی فضایی به بررسی این موضوع میپردازد. به عبارت دیگر ما در آموزش شیمی آلی به مواردی برمیخوریم که در آن ساختار ماده یکسان است اما آرایش اتمها خیر! به این مواد اصطلاحا ایزومر گفته میشود. انتقال و توضیح صحیح اهمیت شیمی فضایی در آموزش شیمی آلی از مواردی است که حتما باید در انتخاب دوره مناسب یا منابع آموزشی مدنظر قرار گیرد.
چنان که دیدیم، شیمی آلی را باید به جرئت یکی از گستردهترین و البته کاربردیترین دروس دانست. اهمیت آموزش شیمی آلی از یک سو و گستردگی مباحث آن از سویی دیگر باعث میشود تا انتخاب دوره آموزشی مناسب برای این مبحث، حساسیت ویژهای داشته باشد. اگر برای انتخاب دوره مناسب سردرگم هستید؛ پیشنهاد میکنیم حتما چند نکته زیر را در نظر داشته باشید و بر اساس آن تصمیم خود را بگیرید:
· مطمئن شوید دوره شیمی آلی انتخاب شده، سرفصلهای مدنظر شما را شامل شود.
· از این که سرفصلها چینشی منطقی و منظم دارند اطمینان حاصل کنید.
· جامع بودن دوره آموزش شیمی آلی، از مواردی است که باید آن را مدنظر قرار داد.
· مدرس دوره و ارائه دهنده آن نیز در انتخاب دوره آموزش شیمی آلی، اهمیت ویژهای دارد.
ما در مکتب خونه به خوبی از اهمیت و حساسیت آموزش شیمی آلی برای دانشجویان و پژوهشگران آگاه هستیم و به همین دلیل تمام تلاش خود را کردهایم تا دورههای آموزش شیمی آلی خود را، مطابق بالاترین استانداردهای ممکن و با استفاده از دانش مجربترین مدرسین ارائه دهیم.
تجربه شرکت کنندگان در ذورهای آموزشی مکتب خونه نشان داده که ما آموزشهای خود در زمینههایی مختلف را با وسواسی خاص آماده کرده و در اختیار شما قرار میدهیم. اگر به دنبال دورههای آموزش شیمی آلی، از شیمی آلی ۱ تا شیمی آلی پیشرفته و شیمی فضایی هستید؛ مطمئن باشید مکتب خونه همان جایی است که باید به آن سر بزنید. ما همه چیز را برای یادگیری راحت و بیدغدغه آماده کردهایم.